Binaları olumsuz hava koşullarından korumak amacıyla çeşitli cihazlar kullanılır. Özel tasarlanmış mekanizmalarıyla güçlü bir savunma performansı sunan ürünler, güvenli bir yaşam için hayati bir rol oynar. Evlerin yıldırımdan kaynaklanan zararları önlemek için kullanılan paratoner modelleri, iç ve dış güvenliğin sağlanması açısından büyük önem taşır. Yoğun araştırma ve geliştirmeler sonucunda ortaya çıkan bu ürünler, huzurlu bir yaşam alanı sunarak güvenliğinizi sağlar. Yıldırımdan korunma amaçlı olarak bilinen "yıldırımsavar" materyalleri, yıldırım olaylarının neden olduğu çeşitli hasarlara karşı önlem almayı amaçlar. Yıldırımın meydana geldiği anda oluşan deşarj durumuna karşı iç ve dış koruma sağlarlar. Olası kazalar için önceden tedbir alınmasına yardımcı olan seçenekler, can güvenliğinizi sağlamak noktasında etkili bir rol oynar. Trafolar, panolar ve binaların dış yüzeylerinin hava olaylarından korunması için üretilen çözümler, matematiksel hesaplamalar temelinde geliştirilir. Hava olayları sonucunda meydana gelebilecek aşırı gerilim, binalara ve çeşitli alanlara zarar verebilir. Bu zararları önlemek amacıyla tasarlanan şimşek paratonerleri, yüksek alanları yıldırım düşmesi tehlikesinden korur. Metal malzemeden üretilen ve iletken özelliklere sahip olan bu paratonerler, güvenlik önlemlerinin üst seviyeye çıkarılmasını sağlar. Tarihte önemli bir icat olarak kabul edilen bu cihazlar, güvenli yaşam için gereken en uygun önlemleri sunar. Doğadaki olaylardan ilham alınarak tasarlanan materyaller, gözlem ve birikim sonucunda ortaya çıkarılır. Fizik ve diğer bilim dallarının çalışmalarıyla doğal koşulların taklit edilmesi, güçlü koşullara karşı etkili güvenlik önlemlerinin alınmasına yardımcı olur. Bu prensibe dayalı ev tipi paratoner seçenekleri, yaşam alanlarınızı güvenli bir ortam haline getirir ve çeşitli dış etkilere karşı etkili bir bariyer oluşturur. Liva Grup'da uygun fiyatlarla satın alabileceğiniz ürünlerle yaşam alanlarınızı güvenli bir şekilde donatabilirsiniz.
Paratoner Nedir?
Paratoner, yıldırımın oluşturabileceği zararları önlemek amacıyla yapıların ve diğer yüksek yapıların üzerine yerleştirilen bir cihazdır. Aynı zamanda "yıldırım savar" olarak da bilinir.
Paratonerler genellikle bir uçtan diğer uca yerleştirilen bir metal çubuktan oluşur. Bu metal çubuk, yıldırımın elektrik akımını toplar ve binanın veya yapının topraklama sistemine yönlendirir. Bu sayede yıldırımın oluşturabileceği zararlar önlenmiş olur.
Paratonerler, özellikle yüksek binalarda, antenlerde, telekomünikasyon kulelerinde ve diğer yapıların üstünde kullanılır. Ancak paratonerler, yıldırım düşmesini engellemezler, sadece gelen elektrik akımını toprağa ileterek yapının / işletmenin korunmasına yardımcı olur.
Dünyada ulusal ve uluslararası standartlar kapsamında halen, Pasif Yakalama Uçları, Kafes (yöntemi) Tipi Yıldırımdan Korunma Sistemi, Askı Tel Metodu ve Aktif Paratoner (Hava Terminali) Sistemleri ile Yıldırımdan Korunma Sistemi uygulamaları yapılmaktadır.
Liva Grup günümüzde kullanılan tüm bu yıldırımdan korunma sistemlerine yönelik ürün ve aksesuarlarla ilgili üretimler yapmaktadır.
Genel Bilgiler
Aktif Paratoner Başlıkları, dünyada Yıldırımdan korunma sistemlerinin gelişimine/değişimine yönelik çalışmalar ile son çeyrek yüzyılda gelişim göstermiş ve bu kapsamda yayınlanan NFC 17-102 (Fransa-2011) Aktif Paratoner Standardı ile birçok ülkede kullanılmaya başlanmıştır.
Aktif Paratoner uygulamaları, günümüzde uygulanan projelerde fayda/maliyet analizi yapıldığında en çok tercih edilen yıldırımdan koruma sistemi olarak görülmektedir.
Aktif Paratoner Başlıkları enerji üretim prensiplerine göre iki farklı yöntem ile çalışırlar/üretilirler. Bunlar;
- A. Erken Akış Uyartım Sistemi (ESE, veya ESEAT, (Early Streamer Emission)) ile çalışan Aktif Paratoner Başlıkları,
- B. Piezo Kristalli Aktif Paratoner Başlıkları’dır.
Liva Grup her iki prensip ile çalışan yedi (7) farklı ürün çeşidine sahiptir. Bu ürünlerden altı (6) adet paratoner başlığı “Erken Akış Uyartım Sistemi’ ile diğer bir paratoner başlığımız ise hem “Erken Akış Uyartım Sistemi” hem de “Piezo Kristalli Uyartım Sistemi” ile çalışacak şekilde tasarlanmıştır.
ESE, ESEAT Paratoner
Erken Akış Uyartım Sistemi (ESE, veya ESEAT (Early Streamer Emission)) ile çalışan Aktif Paratoner Başlıkları Erken Akış Uyartımlı Aktif Paratoner Başlığı enerjisini havada oluşan elektrostatik/elektromanyetik alan değişimlerinden alır.
Paratoner bünyesinde havada oluşan alan değişimlerini algılayan ve yıldırım düşeceği zaman yüksek gerilim darbeleri üreten bir enerji bloğu mevcuttur. Enerji bloğu ürettiği darbeler sayesinde yıldırıma kolaylıkla ilerleyebileceği iyonlaşmış bir hava yolu oluşturur. Paratoner başlığı da kapsama alanına düşecek yıldırımı bu iyonlaşmış yol vasıtası ile kendi üzerine çekecek şekilde yıldırıma erken bir yol oluşturmuş olur. Bu yol ile de yıldırımı yapının/tesisin başka bir noktasına düşmeden güvenle yakalar ve toprağa iletilmesini sağlar.
Paratoner başlığı görevini yaptıktan sonra tekrar başlangıçtaki durumuna döner ve yeni bir çevrim için hazır halde bekler.
Liva Erken Uyartım Sistemli Aktif Paratoner Başlıkları dört (4) ana parçadan oluşmaktadır. Bunlar;
1. Yakalama Ucu,
2. Gövde
A.İyon Tüneli,
B. ESE, veya ESEAT Enerji Bloğu
3. Alt Mil,
4. Paratoner-Direk Bağlantı Adaptörüdür.
Liva Aktif Paratoner başlıklarının yıldırım darbesini taşıyacak metal parçaları kimyasal etkileşimlere ve korozyona karşı paslanmaz çelik (Inox) malzemeden üretilmiştir. Bu özelliği sayesinde paratoner ağır doğa şartlarına karşı uzun süre ilk günkü gibi sağlam ve dayanıklı kalır.
Liva Grup tarafından değişik koruma çaplarında ESE tipi altı (6) farklı Aktif Paratoner Başlığı üretilmektedir.
Detaylı bilgilere ulaşabilmek için lütfen ilgilendiğiniz ürün kodunun üzerine tıklayınız…
1. LİVA “LAP-DX 250 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE),
2. LİVA “LAP-AX 210 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE),
3. LİVA “LAP-BX 175 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE),
4. LİVA “LAP-BX 125 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE),
5. LİVA “LAP-CX 070 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE),
6. LİVA “LAP-CX 040 Aktif Paratoner Başlığı” (ESE) modelleridir. (*)
(*) Ürün modelleri farklı ülkelere ve ülkelerin standartlarına göre değişiklikler gösterebilir. Bu kapsamda ürün kodları faklı olabilir.
Piezo Kristalli ve Erken Akış Uyartım Sistemi (ESE, veya ESEAT (Early Streamer Emission)) ile çalışan Aktif Paratoner Başlıkları enerjisini rüzgardan ve havada oluşan elektrostatik/elektromanyetik alan değişimlerinden alır.
Paratoner başlığı iki farklı enerji üretecine sahiptir. Üst bölümde Erken Akış Uyartım Sistemine göre çalışan “ESE Enerji Bloğu” ve alt bölümde ise Rüzgâr Enerjisi ile çalışan Piezo Kristalli Enerji Bloğu bulunmaktadır.
Bu yüzden paratoner başlığı (ESE, veya ESEAT (Early Streamer Emission)) prensibi ile çalışan Aktif Paratoner Başlıklarına nazaran daha etkilidir ve çift etkili olarak çalışır.
Paratonerin üst bölümünde havada oluşan alan değişimlerini algılayan ve yıldırım düşeceği zaman yüksek gerilim darbeleri üreten Erken Akış Uyartım prensibine göre çalışan bir ESE, veya ESEAT Enerji Bloğu mevcuttur. Aktif Paratoner Başlığının Erken Akış Uyartımlı (ESE, veya ESEAT (Early Streamer Emission)) enerji bloğu enerjisini havada oluşan elektrostatik/elektromanyetik alan değişimlerinden alır. Bu enerji bloğu ürettiği darbeler sayesinde yıldırıma kolaylıkla ilerleyebileceği iyonlaşmış bir hava yolu oluşturur.
Paratoner Başlığının alt bölümünde bulunan Piezo Kristalli enerji bloğu ise rüzgârın kinetik enerjisinden yardım alarak çalışır.
Piezo kristaller bilindiği üzere, üzerlerine baskı yapıldığında yüksek gerilim darbeleri üretir. Paratonerin aerodinamik tasarımı sayesinde üst bölümünde bulunan rüzgâr kanatları rüzgârdan aldığı kinetik enerjiyi alt bölümde bulunan piezo kristallere aktarır. Paratonerin alt bölümünde bulunan Piezo Kristal Enerji Bloğunda 60° açı ile gövde çevresine yerleştirilmiş altı (6) adet kristal mevcuttur. Bu tasarım sayesinde rüzgâr hangi yönden gelirse gelirse gelsin enerji bloğunda bulunan en az bir adet piezo kristale baskı yaparak kristallerin yüksek gerilim üretmesini sağlar. Oluşan yüksek gerilim darbeleri de yıldırıma kolaylıkla ilerleyebileceği iyonlaşmış bir hava yolu oluşturur.
Paratoner Başlığı bünyesinde bulunan ESE, veya ESEAT Enerji Bloğu ve Piezo Kristal iki (2) Enerji Bloğunun çift etkili yapısı ve birbirini destekleyen etkisi ile de yıldırımı yapının/tesisin başka bir noktasına düşmeden güvenle yakalar ve toprağa iletilmesini sağlar.
Paratoner başlığı görevini yaptıktan sonra tekrar başlangıçtaki durumuna döner ve yeni bir çevrim için hazır halde bekler.
Liva Aktif Paratoner başlıklarının yıldırım darbesini taşıyacak metal parçaları kimyasal etkileşimlere ve korozyona karşı paslanmaz çelik (Inox) malzemeden üretilmiştir. Bu özelliği sayesinde paratoner ağır doğa şartlarına karşı uzun süre ilk günkü gibi sağlam ve dayanıklı kalır.
Liva Piezo Kristalli ve Erken Uyartım Sistemli Aktif Paratoner Başlıkları altı (6) ana parçadan oluşmaktadır.
Bunlar;
1. Yakalama Ucu,
2. Rüzgâr Kanatları,
3. Üst Gövde ve ESE, veya ESEAT Enerji Bloğu,
4. Alt Gövde ve Piezo Kristalli Enerji Bloğu,
5. Alt Mil
6. Paratoner-Direk Bağlantı Adaptörü.
Liva Grup tarafından Piezo Kristalli ve Erken Akış Uyartım Sistemi (ESE, veya ESEAT (Early Streamer Emission)) prensibi ile çalışan bir (1) Aktif Paratoner Başlığı üretilmektedir.
Detaylı bilgilere ulaşabilmek için lütfen ürün kodunun üzerine tıklayınız…
LİVA “LAP-PEX 220 Aktif Paratoner Başlığı” (Piezo Kristalli ve ESE)
Aktif Paratoner Bakım ve Aktivasyon Testleri:
Yıldırımdan korunma sistemi projelerinde sistemin sorunsuz idamesi için bakım ve kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
Aktif Paratoner Sistemi uygulaması yapılan tesislerde de söz konusu bakım ve kontroller aşamasında paratoner başlığının aktivasyon testi yapılmalıdır. Testler bir yılı geçmeyen periyotlarda yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
Buna göre, Liva Grup tarafından üretimi yapılan Aktif Paratoner Başlıklarının (ve sistemde kullanılmışsa Yıldırım Sayıcıların) bahse konu periyodik bakımlarda mutlaka “Liva Paratoner ve Yıldırım Sayıcı Test Cihazı” ile kontrol edilerek aktivasyon testleri yapılmalıdır.
Bununla birlikte yıldırım darbesi almış bir paratoner başlığı da havanın uygun olduğu zaman kontrol edilmeli ve mümkünse en kısa sürede aktivasyon testi yapılmalıdır.
Ayrıca, Liva Grup yanıcı, patlayıcı, kolay alev alıcı ve yıldırımın risk oluşturduğu yapılarda/tesislerde kullanılan paratoner başlıklarının topraklama ölçümlerinin, aktivasyon testlerinin ve periyodik bakım periyotlarının altı (6) ayı geçmeyen periyotlarda yapılmasını tavsiye eder.
Liva Aktif Paratoner başlıklarına iki farklı yöntemle Liva Paratoner ve Yıldırım Sayıcı Test Cihazı ile aktivasyon testi yapılabilir.
Bunlar;
1. Test Soketi ile Aktivasyon Testi,
2. Manyetik Sonda ile Aktivasyon Testi’dir.
Aşağıdaki görselde Test Soketi ile aktivasyon testi uygulaması verilmiştir. Bu yöntem oldukça basit bir yöntemdir. Liva LED Göstergeli Test Cihazı ve/veya Liva Dijital Göstergeli Test Cihazı test kablosu ve (paratonerin enerji bloğu alt kısmında bulunan) test soketi yardımı ile Paratoner Başlığına bağlanır. Test cihazının modeline göre menüsü takip edilerek ve/veya test butonu yardımı ile paratoner başlığının aktivasyon testi gerçekleştirilir.
Manyetik Sonda yardımı ile test ise sadece Liva Dijital Göstergeli Test Cihazı ile yapılabilmektedir.
Aşağıdaki görselde manyetik sonda ile yapılan test uygulaması verilmiştir. Bu yöntem ile Manyetik Sondayı Paratoner gövdesine yaklaştırmanız durumunda paratoner üzerinde bulıunan LED gösterge başlığın faaliyeti hakkında bilgi verir.
Test cihazlarının kullanma talimatlarında test uygulaması ile ilgili daha detaylı bilgiler verilmiştir.
